طراحی الگوی دوسویه‌ مهاجرت نخبگان علمی(ضرورت پیشرفت در جاده‌ای دوطرفه)

مقدمه، هدف پژوهش: امروزه مهمترین شاخص توسعه، خلاقیت‌های ذهنی و منابع انسانی پژوهشگر است. تجارت تنها مختص به کالاهای اقتصادی نیست بلکه مغزها به عنوان کالاهای استراتژیک و قابل معامله در نظر گرفته می‌شوند. صاحب نظران، مهاجرت نخبگان را یکسره منفی نمی‌دانند بلکه پیامدهای مثبت آن را نیز در نظر دارند. انتقال فرهنگ دوطرفه است به این معنی که در آن ارزش‌ها و هنجارها نیز رد و بدل می‌شوند. هدف تحقیق ارائه الگوی دوسویه مهاجرت نخبگان علمی است. مهاجرت مثبت نخبگان، کشور را در مسیر پیشرفت علمی، فرهنگی و اقتصادی قرار می‌دهد؟ روش پژوهش: تحقیق، به روش توصیفی و تحلیل ثانویه انجام شده است. نمونه‌ها براساس آمارهای ادواری و نتایج پژوهش‌های انجام شده در طی دوره زمانی (1385 تا 1393) جمع آوری و تحلیل شده است. یافته‌ها: الگوی دوسویه مهاجرت نخبگان علمی تحت تاثیر چهار عامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قرار دارد. هرچه از عامل اقتصادی به سمت عامل سیاسی حرکت می‌کنیم رانش نخبگان شدت یافته و کشش کمتر است. هرچه از عامل سیاسی به سمت عامل اجتماعی حرکت می‌کنیم، کشش مثبت و امکان بازگشت نخبگان علمی به کشور بیشتر است. نتیجه‌گیری: با مهاجرت مثبت نخبگان علمی، نیروی متخصص از نقاط فراوان و ارزان به نقاط کمیاب و گران انتقال می‌یابد تا استفاده بهتر و کاراتری از آن بعمل آید. این امر به افزایش تولید جهانی و پیشرفت دانش فنی کمک می‌کند. بعد از اندک زمانی تکنولوژی به سوی کشورهای مبدأ مهاجران سرایت کرده و با تأخیر اندکی آن‌ها را نیز منتفع خواهد کرد. نگرش‌ها در خصوص مهاجرت نخبگان (فرار بدون بازگشت، انتقال مغزها و انتقال سرمایه یک طرفه) می‌تواند با برنامه‌ریزی مناسب به سان جاده ای دو طرفه درآید که کشورهای مهاجر فرست نیز از نتایج آن منتفع گردند.